PANDUAN ASUHAN DAN DIDIKAN KANAK-KANAK

 

KENALI TAHAP PERKEMBANGAN & KEBOLEHAN ANAK-ANAK

 

PENDAHULUAN

SIAPAKAH KANAK-KANAK?

 

Kanak-kanak ialah insan yang fitrahnya sentiasa ingin belajar .Kanak-kanak telah mula belajar sejak di dalam kandungan ibunya lagi. Mereka belajar melalui setiap tindakan ibunya termasuklah dari perasaan ibunya. Kanak-kanak atau anak-anak kita  akan mula belajar lebih cepat  dari satu tahap ke satu tahap sebaik  sahaja dia dilahirkan ke dunia ini. Segala apa yang di pelajari dan dilalui melalui pengalaman anak-anak akan mula membentuk sahsiah dan karakter serta tingkahlaku seseorang kanak-kanak itu.

 

Dengan kata lain apa sahaja yang dipelajari oleh kanak-kanak akan mempengaruhi perkembangan anak dan akan menjadikan siapa  dan bagaimana karektor kanak-kanak  itu apabila dia  dewasa kelak. Justeru itu, sangatlah penting mereka yang berada di persekitaran kanak-kanak iaitu ibu bapa., pengasuh, pendidik dan komuniti di persekitaran kanak-kanak memahami dan mengenali hati nurani seseorang anak dan seterusnya mengetahui tahap demi tahap perkembangan pembelajaran seseorang kanak-kanak itu. Mereka yang berada  di persekitaran kanak-kanak juga perlu memahami setiap tingakahlaku dan kerenah kanak-kanak, antaranya

Fahami mengapa kanak-kanak suka banyak bertanya

Fahami mengapa kanak-kanak suka mengamuk dan memberontak

Fahami mengapa kanak-kanak terlalu aktif

Fahami mengapa kanak-kanak suka usik itu dan ini

Fahami setiap aspek perkembangan kanak-kanak.

Kenali setiap sikap dan potensi kanak-kanak

Pastikan apa yang perlu dan tidak perlu pada setiap tahap umur kanak-kanak. Apakah kebolehan yang patut  sudah boleh dicapainya.

Bila kita tahu dan faham, barulah kita boleh menerima setiap tingkahlaku dan keperluan yang ditunjukkan oleh kanak-kanak. Seterusnya kita akan tahu tahap-tahap perkembanagan normal seseorang kanak-kanak. Pastinya kita tidak akan menekan kanak-kanak di luar dari batas kemampuannya pada setiap tahap umur tertentu. Setelah faham,  bolehlah kita boleh membantu anak-anak,  antaranya dengan menyediakan persekitaran dan pengalaman pembelajaran yang kondusif serta penuh kasih sayang.

 

Perlu sangat untuk diingat bahawa kanak-kanak adalah seorang individu yang mempunyai keunikannya yang tersendiri dan sejak dia mula membuka mata , pelbagai aspek perkembangan kanak-kanak boleh dikembangkan dan digalakkan  antaranya dari  segi fizikal, emosi, rohani, sosial dan intelek. Mari kita fikirkan, bagaimanakah kita sebagai orang dewasa dapat membantu mengembangkan potensi diri anak-anak, jawapannya kita perlu belajar dan tahu tahap-tahap perkembangan yang akan dilalui oleh kanak-kanak. Dengan kata lain, kita perlu tahu kebolehan yang harus dicapai oleh anak-anak pada usia tertentu. Dengan itu kita  bantu mereka untuk mencapai potensi yang ada dalam diri anak-anak ini mengikut tahap perkembangan dan kebolehan mereka..

 

 

6 BIDANG PERKEMBANGAN KANAK-KANAK

PERKEMBANGAN KOGNITIF  -  Awal Sains

 

Kandungan modul pembelajaran mengikut perkembangan ( sesuaikan untuk umur 2 – 5 tahun)

1.     Penggunaan 5 deria asas dalam memahami dunia persekitaran kanak-kanak.

 

DERIA	KEGUNAAN	AKTIVITI CADANGAN
MATA	MELIHAT	Nature walk – jalan-jalan melihat persekitaran
MULUT/LIDAH	MERASA	Merasa masam , manis, pahit, masam
TELINGA	MENDENGAR/FUNGSI	Mendengar bunyi di persekitaran Mengecam bunyi haiwan Mengecam bunyi objek berdekatan
HIDUNG	MENGHIDU	Bau wangi dan busuk
KULIT	MERASA/SENTUHAN	Merasa permukaan  kesat atau licin

2.     Kanak-kanak mengunakan konsep meneroka, menguji dan membina pengalaman dalam memahami dunia persekitaran

 

3.     Aktiviti yang berasaskan sains dan kemahiran saintifik – eksperimen sains, contoh aktiviti;

Main air & buat buih sabun	Eksperimen tenggelam timbul	Sudut sains di TASKA -          Sediakan sudut sains@ meja sains dan teknologi -          Menyiasat , meneroka dna membuat ujikaji -          Memaparkan carta dan hasil projek sains -          Menyediakan bahan rujukan, pamerkan bahan sains
Eksperimen dengan warna	Mencambah bji benih/kacang hijau
Memasak	Membuat pelangi
Lukisan minyak	Bahan larut dan tidak larut
Eksperimen telur	Tindakbalas cuka dan soda bikarbonat
Memelihara binatang	Tanaman sayur

4.     Teknologi dan ICT

i.                Memperkenalkan komputer kepada kanak-kanak

ii.              Alam digital

iii.             Kegunaan telefon bimbit

iv.             Teknologi di persekitaran kanak-kanak

 

 

 

5.     Alam sekitar kanak-kanak

Alam Fizikal	Saiz, corak, pergerakan, alat dan mesin, kereta, kapalterbang,  traktor, keretapi, komputer, blok, magnet, bangunan, pengangkutan, Kejadian semulajadi – angin, hujan, guruh dan kilat, timbul dan tenggelam, Basah dan kering, panas dan dan sejuk, cahaya dan bayang, bunyi dan irama, jarak dan ukuran
Alam Bahan	Makanan, Minuman, Rempah ratus dalam masakan Bahan cucian badan, Cecair pencuci Batu, air, Udara, Tanah, Pasir Susu, Tepung, Gula, Garam Kertas, Kain, warna
Alam Hidupan	Haiwan, tumbuhan, manusia, Kenali anggota badan Nature walk, Eksperimen sains, Lawatan luar Bercucuk tanam, Buah-buahan , Sayur sayuran Serangga Meneroka alam
Alam Semesta	Bukit, Gunung-ganang, Lautan, sungai dan tasik Angin dan hujan, Matahari, Bulan dan bintang, Planet Musim sejuk dan musim panas, Awan

 

PERKEMBANGAN KOGNITIF – Awal Matematik  & Pemikiran Logik

 

Awal Matematik – pemahaman awal tentang bentuk, kuantiti, ruang, dimensi/kedudukan, corak, masa, awal nombor, dan operasi nombor awal

Pemikiran Logik- proses berfikir iaitu memberikan sebab atau alasan kepada sesuatu perkara @ kesan terhadap sesuatu perkara.

BENTUK	BENTUK	Mengaitkan bentuk objek dan benda yang terdapat dalam persekitaran seperti empat segi, segitiga, bulat, kiub, selinder, kon, dll. Juga dalam bentuk seperti roda, donut, botol payng dan sebagainya
KONSEP	SAIZ ( besar – kecil)	Pelbagai saiz seperti besar, kecil, tinggi, rendah, sangat besr, sangat kecil
	Ruang (luar –dalam, atas bawah)	Permainan lompat keluar dan masuk gelung Merangkak melalui terowong
PARTS AND WHOLE	Sebuah, separuh, sebiji, setengah, secebis, semua	Cantuman Bahagikan
PERBANDINGAN DAN PENGELASAN	Mengumpulkan benda mengikut sesuatu ciri atau kriteria	Membandingkan benda yang sama seperti selipar, sarung tangan Mengelaskan blok mengikut warna
PADANAN SATU DENGAN SATU	Menyusun ikut persamaan	Padanan kasut stoking Membilang objek dengan bilangan
SERIASI DAN POLA	Menyusun mengikut urutan	Urutan dari besar ke kecil
PENGUKURAN DAN SUKATAN	Mengukur menggunakan sesuatu cara kasar atau guna alat ukur tertentu	Main air, Main pasir Memasak, Buat doh Membandingkan ketinggian kanak-kanak
KONSEP MASA	Mengenal rutin di TASKA Mengaitkan peristia dengan hari dan bulan	Memperkenalkan masa dengan aktiviti contoh pagi –sarapan, petang –pulang Memperkenalkan nama hari dan calendar Bercerita tentang peristiwa atau hari kejadian
MEMBILANG & MENOMBOR	Mengira nombor	Bermain teng –teng Nyanyi lagu bilangan nombor

 

 

TAHAP PERKEMBANGAN KOGNITIF  - Awal Matematik  & Awal Sains

Umur	Tahap Perkembangan Awal Matematik	Tahap Perkembangan Awal Sains
0 – 6  bulan	·       Melihat objek mengikut arah objek yang bergerak ·       Menumpu perhatian terhadap objek bergerak ·       Suka warna warna terang ·       Memegang dan menggigit objek.	·       Memusingkan kepala kearah sumber cahaya ·      Merenung arah objek yang terletak lebih kurang 20 – 25 sm daripadanya. ·      Fokus pada objek dekat. ·      Ikutpergerakan objek ·      Merenung gambar pada buku dan cuba sentuh ·      Memindahkan pandangan ·      Tertarik pada bunyi terutama suara orang.
6 – 12 bulan	·       Memahami konsep ·       Mengenali saiz, warna dan bentuk objek ·       Membelek objek dan menjatuhkan objek ke lantai ·       Faham konsep kedalaman ·       Faham konsep pengekalan objek ·       Memadan bentuk dengan acuan.	·       Boleh beza wajah orang yang dikenali atau tidak. ·       Mengikut dengan mata  objek yang bergerak secara melintang atau menegak. ·       Mengesan dan mengutip objek halus ·       Boleh beza warna asas, warna terang ·       Boleh beza objek besar kecil ·       Meneroka objek sekitar ·       Masuk objek dalam mulut
1 – 2 Tahun	·       Memahami rutin harian ·       Memahami hubungan antara dua objek. ·       Mengingat perkara yang telah berlaku. ·       Membezakan kuantiti. ·       Menyebut konsep ·       Berfikir pada peringkat pra logik ·       Boleh menyusun ikut urutan ·       Membuat padanan satu ke satu.	·       Mengikut dengan mata pergerakan objek  dalam bentuk bulatan besar. ·       Membezakan jarak ·       Kenal perubahan pada objek. ·       Beza warna sekunder ·       Meneliti objek ·       Meneliti, meneroka dan peka pada persekitaran ·       Membezakan tekstur.

 

Umur	Tahap Perkembangan Awal Matematik	Tahap Perkembangan Awal Sains
2- 3 tahun	·       Selalu bertanya apa, mengapa ·       Selalu minta dicerita perkara yang dia ingin tahu ·       Bertanya berulang kali ·       Cepat membuat aktiviti padanan ·       Sebut 1 hingga 5 ·       Faham kuantiti ·       Mengenali bentuk ·       Memahami saiz dan perbezaan bentuk	·       Memberi sebab kepada kejadian ·       Suka bermain dan bina blok ·       Meneliti, meneroka, peka dan membuat pilihan dari persekitaran. ·       Membezakan jarak dan ruang. ·       Mengenali perubahan yang berlaku pada satu objek. ·       Membezakan pelbagai rasa ·       Bertindakbalas pada ransangan deria ·       Mengesan perbezaan antara bentuk ·       Membina bangunan guna blok
3 – 4 tahun	·       Memahami dan menggunakan idea abstrak atau simbolik ·       Rasa ingin tahu yang mendalam ·       Mengenali persamaan, perbezaan dan corak. ·       Boleh memahami kuantiti dan membanding bilangan, saiz dan isipadu ·       Boleh buat seriasi ·       Boleh buat representasi nombor yang lebih besar. ·       Boleh membilang 1 – 10 dalam bahasa Melayu dan Inggeris ·       Mengira jari dan objek sekurang-kurangnya 1 hingga 5 atau 10. ·       Kenal angka dan menulis angka. ·       Memahami lebih banyak bentuk dan saiz ·       Faham konsep kuantiti – banyak sedikit, tinggi –rendah, jauh-dekat, lambat –cepat dan lain-lain. ·       Boleh berfikir secara logik misalnya air jika dituang akan mengair ke dalam bekas dan memenuhi bekas. ·       Membuat operasi mudah mencampur nombor-nombor kecil. ·       Memberi sebab dan akibat misalnya kuman boleh menyebabkan penyakit.	·       Menguasai kemahiran- memperhatikan dengan penggunaan semua deria. ·       Boleh mengenal dan menggunakan gabungan pelbagai pengalaman warna, bentuk, tekstur dan rasa dalam penyelesaian masalah. ·       Suka bertanya mengapa dan bagaimana. ·       Mengambarkan cirri persamaan dan perbezaan objek ·       Membuat pengecaman dan menyenaraikan ciri ciri.
4 - 5 tahun	·       Dapat menggabungkan pelbagai strategi, cara dan teknik untuk menyelesaikan masalah. ·       Boleh berfikir dan menggambarkan ciri-ciri persamaan dan perbezaan objek yang berlainan. ·       Boleh mengenal unsur persamaan, perbezaan, corak dan pola. ·       Boleh memadan dan mengelas objek. ·       Memahami dan menggunakan idea abstrak atau simbolik. ·       Boleh membuat pilhan dan keputusan. ·       Awal nombor – boleh membilang nombor 1 hingga 20. ·       Boleh membuat rumusan dan pemerhatian. ·       Boleh membuat pengecaman dan menyenaraikan ciri-ciri. ·       Boleh memahami kuantiti dan membanding bilangan, saiz, berat ringan dan isipadu. ·       Boleh membilang ·       Boleh mengira objek dan fahan banyak sedikit. ·       Boleh berfikir secara logik. ·       Boleh beri sebab dan akibat dengan jelas. ·       Boleh menaakul sesuatu kejadian dengan lebih baik. ·       Telah mencapai [eringkat awal logic dengan baik. ·       Boleh membuat keputusan yang mudah dengan alasan.	·       Boleh guna deria untuk memproses maklumat. ·       Boleh membuat pemerhatian, klasifikasi, penerokaan, eksperimen,penaakulan, ramalan dan anggaran. ·       Boleh meneroka sebab dan akibat sesuatu kejadian. ·       Boleh mengunakan alat teknologi mudah. ·       Boleh jelaskan ramalan dan penyiasatan yang dibuat. ·       Boleh guna alat dalam membuat pemerhatian dan eksperiemen. ·       Boleh mengaitkan maklumat yang diperoleh untuk membuat rumusan.

 

 

 

 

 

PERKEMBANGAN   BAHASA 

i.                Penggunaan bahasa - Bunyi bahasa dari awal usia

ii.              Keupayaan berkomunikasi – dengan rakan atau sesiapa sahaja di persekitaran kanak-kanak

iii.             Literasi Awal – kemahiran membaca

Konsep literasi – keupayaan membaca dan menulis atau keupayaan menggunakan bahasa untuk membaca, menulis , mendengar dan bertutur

 

AKTIVITI BAHASA & KOMUNIKASI

-        Bercerita

-        Berbual bersama rakan sebaya/ Bersoal jawab

-        Story Telling ( BM/ English)

-        Cerita dan Nyanyian

-        Memberi dan mendengar serta ikut arahan

-        Sebut bunyi / sukukata

 

AKTIVITI LITERASI AWAL

KEMAHIRAN MENDENGAR & BERTUTUR	Mendengar dan mengajuk bunyi sekeliling Mengecam bunyi di persekitarannya, Mendengar nama objek Memahami nama objek di persekitarannya Menyebut perkataan dengan jelas Berbual menggunakan objek Menyanyi, Story telling@ bercerita
KEMAHIRAN AWAL BACAAN	Shared reading – membaca satu cerita mudah berulang kali dalam kumpulan kecil sambal melihat teks bacaan Membelek buku, Memperkenalkan buku yang pelbagai, Membaca bersama
KEMAHIRAN AWAL TULISAN	Menguli atau membuat rekaan guna doh Mengoyak kertas, Menggunting kertas, Menguntai manik Menyepit objek, Memindahkan objek guna penyepit Melakar objek, Contengan awal, Contengan terkawal, Lakaran bernama
LITERASI AWAL	Menyebut huruf , Membunyikan huruf dengan objek Melabel nama objek dalam kertas, Mengecam huruf’ bermain dengan huruf, fonik huruf menyanyi berkaitan fonik huruf

 

TAHAP PERKEMBANGAN BAHASA

Umur	Tahap Perkembangan
0 - 6 bulan	·       Boleh menghasilkan bunyi seperti ’oooh’ dan ’ aaah’ untuk berkomunikasi ·       Mengeluarkan bunyi huruf seperti ’m’ , ’b’ ·       Menggabung bunyi dan mencantum vowel , konsonan ”ba-ba-ba”, ”da-da-da”
6 -12 bulan	·       Mengeluarkan bunyi suku kata bila rasa gembira ·       Faham bila dikata “ tak boleh” ·       Menjerit untuk menarik perhatian ·       Menggeleng tanda “ tidak”, dan mengangguk tanda “ ya”. ·       Meniru bunyi yang didengar ·       Suka mengulang bunyi yang didengar berkali-kali seperti “ma-ma-mam”
1-2 tahun	·       Menyebut perkataan pertama walaupun tidak jelas sepert “mama”. ·       Boleh sebut perkataan yang biasa didengar contoh “meow” , “cucu” (susu), “acik” (nasi), “bas” , “bye bye”. ·       Kenal orangnya apabila panggilan/nama orang itu disebut. ·       Meniru bunyi yang dibuat oleh sesiapa sahaja di sekelilingnya.
2-3 tahun	·       Boleh sebut 5-6 patah perkataan seperti “letak barang mainan tu” ·       Boleh memahami sehingga 50 patah perkataan. ·       Faham dan mampu mematuhi arahan atau peraturan yang mudah ·       Berminat untuk berbual dan tahu mengikuti giliran bercakap dalam perbualan ·       Mula meluahkan keinginan dengan menggunakan perkataan tertentu bersama gerakan badan ·       Bila ditanya, dia boleh menunjuk kepada sesuatu yang ia biasa dengannya. ·       Menggunakan bahasa isyarat seperti menunjuk dengan jari, atau menarik sesuatu dengan tujuan menarik perhatian. ·       Mencuba untuk turut serta menyanyi bila mendengar lagu. ·       Suka mendengar cerita dan membelek buku seolah membaca.
3-4 tahun	·       Percakapannya lebih jelas ·       Boleh mengambil bahagian dalam perbualan dengan aktif ·       Boleh menjawab soalan mudah ·       Suka membelek buku dan membuat cerita tentang gambar dalam buku ·       Faham konsep bahan bercetak dan simbol yang selalu dilihat ·       Kenal dan tahu beberapa abjad ·       Faham cerita dalam buku ·       Faham tujuan tulisan ·       Boleh meniru/menulis bentuk huruf dan perkataan ·       Boleh mengaitkan tulisan dengan perkataan lisan ·       Faham abjad mempunyai bunyi ·       Meneroka penggunaan symbol,abjad,huruf dan bunyi ·       Meluahkan emosi ·       Boleh mempengaruhi tingkah laku orang ·       Mencuba untuk menulis atau melukis untuk bercerita atau dengan kata-katanya. ·       Boleh membezakan di antara dua atau lebih bahasa yang dipertuturkan.

 

Umur

Tahap perkembangan

4 -5 tahun

·       Mengendalikan buku dengan berhati-hati ·       Tahu buku mempunyai cir-ciri kulit depan,belakang,tajuk,penulis dan pelukis. ·       Mengaitkan bentuk huruf dengan objek. ·       Bilangan perbendaraan kata semakin banyak. ·       Awal bacaan ·       Menamakan huruf abjad ·       Mengaitkan bunyi abjad ·       Membunyikan abjad dalam huruf-huruf ·       Suka meneroka perkataan baru ·       Mengaitkan bunyi huruf dengan perkataan mudah ·       Membaca suku kata, perkataan mudah,frasa, ayat tunggal yang mudah ·       Membaca ayat dengan intonasi yang sesuai ·       Mula menyedari jalan cerita ·       Meramal akhir cerita ·       Awal tulisan ·       Boleh guna/pegang alat tulis dengan cara betul ·       Boleh tulis nama sendiri, nama benda atau label ·       Guna kemahiran fonik untuk belajar menulis huruf, suku kata, perkataan. ·       Guna tanda bacaan dalam tulisan ·       Kemahiran berfikir ·       Merekacipta cerita, lagum irama, muzik dan puisi ·       Boleh bertanya dan berbincang mengenai cerita yang dibaca ·       Dapat beza emosi, situasi melalui bahasa verbal dan nono-verbal

 

 

 

PERKEMBANGAN FIZIKAL

Menekankan aspek asas pertumbuhan, pembesaran dan kemahiran motor halus dan moto kasar kanak-kanak

 

AKTIVITI

PERTUMBUHAN	Tinggi kanak-kanak, Berat kanak-kanak, Saiz badan kanak-kanak
MOTOR HALUS	Memegang objek
MOTOR KASAR	Berjalan lurus, Berjalan ikut garisan, Berjalan zig zag Berlari kearah tertentu Melompat dua kaki, Melompat satu kaki, Menjengket sebelah kaki Menyambut bola, Membaling bola
KOORDINASI MATA DAN TANGAN	Menghisap jari
MOTOR HALUS	Manupulasi @menggentel doh, Menguntai manik atau objek Mengoyak kertas menjadi cebisan kecil, Menggumpal kertas menjadi bola, Memotong, Mengunting kertas, Menyepit objek kecil Menyusun puzzle, Menuang air dalam bekas
KESEIMBANGAN MAKAN	Berjalan dengan mata tertutup, berjalan bawa objek, Berjalan atas papan@ titi Berlari bawa objek, Melompat sebelah kaki

 

 

TAHAP PERKEMBANGAN FIZIKAL

Umur		Tahap Perkembangan
0 – 2 tahun		·       Angkat kepala bila diletakkan di bahu ·       Angkat kepala dan dada bila meniarap ·       Pusing kepala ke kiri ke kanan bila meniarap ·       Ikut objek bergerak dengan mata ·       Genggaman tak kemas ·       Akan mengenggam kelentong yang diberikan ·       Wiggle & menendang ·       Duduk dengan bantuan ·       Duduk dengan tegak ·       Bangun dan berpaut pada perabut ·       Berdiri dengan sendiri ·       Berjalan sendiri ·       Berjalan turun tangga ·       Melompat/ menendang bola ·       Membina bangunan dengan dua blok ·       Tegak kepala jika duduk dengan bantuan ·       Mencapai objek ·       Main dengan kaki ·       Pegang botolsendiri semasa minum susu ·       Meneroka dengan memasukkan objek ke mulut ·       Mengetuk-ngetuk objek ·       Mengalihkan mainan dari satu tangan ke tangan lain ·       Megoncang kelentong ·       Boleh didudukkan jika ada orang yang  tarik tangannya ·       Boleh duduk sendiri dengan bantuan yang kurang ·       Boleh duduk atas bangku tinggi ·       Menggolekkan badan ·       Melompat apabila didirikan ·       Minum menggunakan cawan dengan bantuan ·       Suap sendiri dengan jari ketika makan makanan.	·       Genggam objek kecil guna ibu jari ,jari telunjuk @ kelingking ·       Guna jari tunjuk cucuk sesuatu ·       Masukkan objek dalam bekas dan keluarkan semula ·       Mengetuk dua blok serentak ·       Dua sendiri tanpa sokongan ·       Merangkak guna lutut dan kaki ·       Berdiri sambil memegang kerusi atau perabot ·       Berdiri sekejap tanpa sokongan ·       Berjalan dengan tangan dipegang dengan bantuan ·       Bekerjasama pakai baju ·       Suka tarik tolak dan longgokan/buang objek ·       Buka topi,stoking, sarung tangan sendiri ·       Buka helaian buku ·       Susun binaan blok – 2 blok ·       Dukung mainan – anak parting, teddy bear ·       Menconteng gunakan krayon ·       Berjalan tanpa sokongan ·       Berlari tetapi masih tak kompeten ·       Minum menggunakan straw, Makan menggunakan sudu ·       Cuci tangan dengan bantuan ·       Masuk tangan ke lenggan baju ·       Buat binaan 3 -4 blok, Baling atau golek bola  besar ·       Buka laci, almari dan kotak ·       Boleh bermain dengan permainan mekanikal ·       Membongkok apabila nak kutip sesuatu sesuatu tanpa jatuh ·       Naik tangga dengan bantuan ·       Melangkah ke belakang
	Umur	Tahap Perkembangan
	2 - 5 tahun	·       Makan sendiri ·       Buka pintu ·       Pegang gelas dengan satu tangan ·       Pegang krayon dengan baik ·       Cuci dan keringkan tangan sendiri ·       Lipat kertas bila ditunjukkan ·       Buat binaan dengan 4 -5 blok ·      Baling bola ke atas ·      Cuba tangkap bola besar ·      Cuba tangkap bola besar ·      Pakai kasut ·      Pakai baju sendiri dengan bantuan ·      Pergi tandas dengan bantuan ·      Naik tangga dengan kaki kiri bertentangan ·      Jalan berjengkit jika ditunjukkan ·      Berjalan dengan lurus ·      Tending bola ke hadapan ·      Melompat menggunakan kedua dua kaki ·      Mengayuh basikal tiga roda , Boleh kayuh basikal ·      Makan sendiri kurang tumpah ·      Cuba guna sudu dan garpu ·      Pegang pensil, Ikat tali kasut ·      Keseimbangan lebih baik dan tersusun ·      Boleh skate dan boleh seimbangkan badan ·      Menulis huruf huruf yang mudah	·      Cuba tulis nama sendiri ·      Melukis menggunakan keseluruhan lengan ·      Lukis bulat dan wajah orang ·      Potong kertas guna gunting tumpul ·      Cuba buka butang sendiri walau masih perlu bantuan ·      Boleh buka baju sendiri jika mudah untuk dibuka ·      Berus gigi dengan bantuan dan petunjuk ·      Buat binaan 7 – 9 blok ·      Cantum puzzle mudah 4 – 12 keping ·      Tuang air ·      Guna bilik air sendiri ·      Skipping ·      Tangkap bola sedang melantun ·      Turun tangga guna kaki sambil memegang ·      Naik bauian dan menghayun sendiri ·      Hops dan skips ·      Pakai baju tanpa bantuan

PERKEMBANGAN SOSIOEMOSI   Bidang perkembangan sosioemosi berkait dengan sahsiah, emosi serta perasaan kanak-kanak serta cara kanak-kanak menzahirkan perasaan dan kehendak ketika bersama dengan orang@rakan di persekitaran mereka.   Aspek perkembangan sosioemosi sangat penting dan ia dapat digabungjalinkan dalam semua aktiviti perkembangan kanak-kanak secara tidak langsung.   Aktiviti perkembangan sosioemosi berkait dengan ;   Sahsiah – pembentukan akhlak@peribadi kanak-kanak – suatu proses pembinaan peribadi kanak-kanak melalui penyediaan aktivti pembelajaran yang dapat membantu membina konsep diri dan self esteem yang tinggi dalam diri kanak-kanak.   Emosi – bagaimana mengalakkan kanak-kanak mengawal dan menunjukkan emosi yang ositif   Sosial – bagaimana kanak-kanak bergaul dan membentuk rasa ingin berkawan di kalangan rakan sebaya     Sosioemosi dapat menzahirkan preassan kanak-kanak ketika bersama dengan kawan-kanak di mana sahsiah yang baik turut diterapkan.
TAHAP PERKEMBANGAN SOSIOEMOSI   0-3 BULAN · Boleh senyum · Boleh mengamati wajah apabila berada dalam jarak dekat · Boleh buat eye-contact jika didekatkan muka	3-6 BULAN · Boleh berhenti menangis apabila melihat mendengar suara atau merasai kehadiran orang yang rapat dengannya · Suka dipegang/sentuh oleh orang yangrapat · Boleh mengenali ibubapanya · Ketawa apabila diagah · Boleh mengzahirkan mood melalui ekspresi muka · Boleh membuat bunyi apabila ketawa · Boleh menunjukkan gembira melalui pergerakan kaki/tangan ekspresi muka	6-12 BULAN · Beri tindak balas positif terhadap kata lembut · Boleh bezakan antara pendidik/ibu/pengasuh/dengan orang lain · Boleh beri reaksi kepada bunyi · Ketawa apabila ada sesuatu yang mencuit hati · Boleh melihat diri dalam cermin,tahu nama sendiri dan respon apabila dipanggil · Boleh meniru perlakuan orang lain · Boleh mengikut arahan mudah

 

 

TAHAP PERKEMBANGAN SOSIOEMOSI   1-2 TAHUN   · Boleh memeluk dan memberi ciuman · Boleh menunjukkan tantrum apabila ada sesuatu yang tidak menyenangkan · Boleh menunjukkan rasa cemburu apabila lebih perhatian diberi kepada orang lain · Boleh membantu mengutip mainan dan meletak mainan mengikut arahan · Boleh membezakan keadaan yang berbahaya · Suka melihat diri dalam cermin · Suka menunjukkan sikap membantah seperti tidak mahu pakai baju · Mula menunjukkan sikap berdikari.Contoh: hendak berjalan sendiri,tidak mahu didukung atau mahu makan sendiri · Mula menyedari perasaan orang lain · Boleh meneruskan semula aktiviti yang tertinggal sementara

2-3 TAHUN   · Boleh menyedari ketakutan dan kebimbangan orang lain terhadap dirinya · Boleh menunjukkan kelangsangan fizikal bila kemahuannya tidak dipenuhi/kecewa atau marah · Bersifat mengarah dan meminta sesuatu dengan segera · Boleh mengenali diri dalam gambar/video · Memperhatikan dan meniru cara kanak-kanak lain bermain,turut serta tetapi lebih selesa bermain sendirian · Boleh membina persahabatan dengan rakan sebaya · Boleh mengikut kata,mendengar arahan dan mematuhi peratura yang ditetapkan oleh orang dewasa · Suka bertanya dan sangat berminat untuk mendapat pengalaman baru.Misalnya sangat teruja jika melawat ke zoo · Boleh menjangka kesan perbuatan sendiri

3-5 TAHUN   · Tunjukkan rasa kasih sayang dengan kata-kata · Mula tunjukkan perasaan malu · Mula mempelajari cara mengawal diri(displin) dengan bimbingan · Mula memahami kuasa yang lebih Besar dan Agung · Mula menunjukkan sikap tanggungjawab terhadap diri sendiri dan tugas yang diberikan · Boleh mempamerkan sikap bersunguh-sungguh dalam melakukan sesuatu   · Boleh menyesuaikan diri dalam situasi baru · Mula mempercayai orang dewasa · Boleh mengenali perasaan sendiri dan dapat kawal emosi · Sudah mempunyai sifat berani dan yakin diri · Boleh menghormati harta benda/barang permainan · Boleh berfikir cara menyelesaikan konflik dengan rakan sebaya · Mula menunjukkan nilai diri dan keperibadian yang ditiru dari orang dewasa

 

 

AKTIVITI PERKEMBANGAN SOSIOEMOSI

EMOSI	Cara kanak-kanak memahami dan mengurus perasaan sendiri   Perasaan – gembira, suka, sedih, marah, takut, benci, bimbang, cemburu, terkejut   Mempamerkan keyakinan diri Menghargai diri sendiri	Diri saya Cuci tangan wangi abunya Saya sayang diri saya Perasaan saya Rumah saya Wajah saya Mengenali diri saya Saya boleh buat Mari menabung
SOSIOEMOSI	Perasaan kanak-kanak ketika berhubung dengan orang lain di persekitarannya Rasa malu, Rasa bersalah,Rasa bangga, Rasa mesra dan sayang Rasa simpati, Rasa empati Sikap ketika bersama kawan – berkongsi, ikut giliran, main sama-sama, bentu membantu, bertolak ansur	Ikut giliran Jom main bersama Buat bersama

 

 

 

 

 

 

 

 

 

PERKEMBANGAN KREATIVITI & ESTETIKA

 

Kreativiti adalah terdiri daripada seni kraf  dan juga muzik, drama dan pergerakan.  Ia juga merupakan suat bakat yang tinggi dalam meghasilkan sesuatu rekacipta maupun idea atau pandangan.

 

Kanak-kanak dapat menunjukkan kebolehan kreativiti mereka dari seawall usia lagi melalui penyediaan pelbagai bahan dan alat permainan yang dapat merangsang kreativiti mereka.

 

 

 

Seni kreatif adalah termasuk : 

Seni lukis dan seni visual

Sni kraf seperti anyaman , lipatan , kolaj

Seni muzik seperti nyanyian, irama, bermain alat muzik, penghasilan pelbagai bunyi

Pergerakan kreatif termasuk tarian, lakonan, pergerakan ikut muzik

 

Estetika adalah penghayatan terhadap keindahan, kecantikan, keunikan sesuatu benda atau ciptaan.

 

Contoh aktiviti kreativiti

 

Menconteng dengan pensil	Lukisan berus gigi	Lukisan percikan api	Cap jari	Aktiviti corak minyak	Campuran warna
Menconteng dengan krayon	Tiupan straw	Objek dari suratkhabar	Capan tumbuhan	Kolaj tumbuhan	Seni garam
Membuat tanda dan kesan pada pelbagai permukaan	Lukisan lelehan	Bina objek dari pasir	Kolaj tisu	Tampalan	Mengecop
Melukis objek	Lukisan span	Membentuk doh	Kolaj kertas	Main pelbagai tepung	Campuran tepung jagung
Mewarna	Contengan warna bebas	Menghasilkan buku kraf	Kolaj bijian	Kolaj pasir	Lukisan magik
Menguli doh membentuk objek	Membuat lipatan	Menghasilkan kolaj bahan	Menggambar objek	Main tepung jagung	Hiasan kotak

 

 

 

 

 

PERKEMBANGAN ESTETIKA

Satu cara kanak-kana melahirkan atau meluahkan perasaan secara tidak langsung melalui muzik dan nyanyian serta pergerakan ikut irama

 

 

Menyanyi berirama	Bergerak mengikut irama lagu
Membuat alat muzik	Bergerak mengikut iringan muzik
Rhymes	Cipta lagu sendiri

 

 

 TAHAP PERKEMBANGAN  KREATIVITI DAN ESTETIKA

 

0-    6 BULAN	6 – 12 BULAN	1 – 2 TAHUN
·       Boleh mengeluarkan dan menghasilkan bunyi yang  pelbagai. ·       Suka mendengar muzik, rhymes dan zikir ·       Minat buku bergambar ·       Suka pada mainan berwarna warni	·       Suka melihat wajah dan gambar yang berwarna warni ·       Suka kepelbagaian bunyian muzik dan nada suara ·       Boleh kenal lagu ringkas dan liriknya jika didengar berulang kali ·       Boleh hasilkan bunyi yang pelbagai ·       Boleh mengecam pelbagai rentak bunyi ·       Boleh mengerakkan badan ikut rentak bunyi ·       Boleh mengecam nada  rentak muzik ·       Boleh buat pergerakan kreatif	·       Suka permainan atau aktiviti kreatif ·       Boleh menconteng atau melakar di atas kertas atau tanah ·       Boleh menghasilkan pelbagai lagu walaupun sekadar meniru gerak mulut atau membisikkan perkataan ·       Suka bersolek dan main olok-olok ·       Suka jika dibawa bersiar-siar ·       Beri respond pada bentuk dan warna ·       Suka buku bergambar
2 -3 TAHUN	3- 4 TAHUN	4 TAHUN+
·       Suka main olok-olok ·       Boleh berimiginasi ·       Boleh hasilkan rekaan sendiri ·       Suka cerita fantasi ·       Mendengar dengan teliti bunyi atau perkataan yang menarik minat ·       Boleh hasilkan muzik dari objek ·       Boleh hasilkan kad rekaan sendiri dengan bimbingan ·       Boleh membentuk boneka jari dengan bimbingan ·       Suka mengecop tangan dan jari ·       Boleh lukis sesuatu tanpa berfikir ·       Suka meneroka alat-alat muzik ·       Suka bunyi ciptaan sendiri ·       Tahu menghayati kecantikan alam	·       Menunjukkan kreativiti melalui lukisan, capan, kraf, muzik, lakonan dan pergerakan kreatif. ·       mencipta@menghasil sesautu rekaan baru ·       menunjukkan daya imiginasi dan estetika yang tinggi ·       mengumpul, memilih dan menyusum bahan yang berlainan bentuk, warna dan tekstur mengikut kreativiti sendiri ·       boleh turut serta mendengar cerita ·       boleh bercerita semula secara kreatif ·       boleh melahirkan idea dalam bentuk gambar ·       boleh memilih prop yang sesuai untuk main peranan ·       boleh  melakonkan peranan ·       boleh main alat muzik ·       boleh mencampurkan warna untuk menghasilkan warna baru ·       menghayati dan menghargai lukisan ·       menghayati keindahan ciptaan Tuhan	·       menunjukkan kreativiti melalui lukisan yang bermakna ·       meneroka warna, tekstur, bentuk dan ruang dalam dua atau tiga dimensi ·       bertindakbalas dalam pelbagai cara kepada apa yang dilihat, didengar, hidu, bau, sentuh dan rasa ·       menggunakan imaginasi dalam lukisan, reka bentuk, muzik, tarian, main peranan dan bercerita ·       berkongsi idea dan perasaan melalui imiginatif ·       boleh kenalpasti nada bunyi ·       menyanyi algu mudah ·       mengenalpasti bunyi yang berulang dan bunyi pola ·       membentuk simbol untuk menunukkan konsep ·       mempunyai kebolehan untuk mengaitkan anatara objek, symbol dan garis yang dilukis ·       menghargai hasil kerja sendiri dan rakan ·       membina model tiga dimensi

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

KESIHATAN, MORAL & KEROHANIAAN

 

MORAL & KEROHANIAAN	Pembentukan keperibadian dan sikap	Berbuat baik, Akhlak mulia, Mari belajar syahadah, Mengingati Allah, Sayangi ibu bapa Apa yang Allah jadikan Nasyid Mari menabung, Sikap rajin Ucapkan terima kasih, Bersalam Membaca bismillah Membaca doa, Membaca ayat lazim Hormat pada guru Bercakap baik, Menerapkan nilai murni Belajar berselawat, Amalan dan doa Cerita nabi
	Hafalan ayat lazim yang mudah	Al fatihah,  Al Ikhlas, An-Naas, Al Falaq
	Simulasi Solat	Pergerakan Soalt Bacaan mudah dalam solat
	Simulasi haji	Buat model kaabah Sesi bercerita Tayangan video haji

 

 

Kata seorang pakar kanak-kanak;

 

‘In the first 3 years of life, children learn, or fail to learn, how to get along with others, how to resolve dispuste peacefully, how to use language as a tools of learning and persuasion, and how to explore the world without tear. Brain research reveals that most of the connections that will obtained throught life are formed during childhood’